Jak podkreślają lekarze i naukowcy z Koalicji Lekarzy i Naukowców na rzecz Zdrowego Powietrza, dzięki zmniejszeniu emisji z transportu, w samej tylko Warszawie można uniknąć rocznie blisko tysiąca przedwczesnych zgonów, a w Krakowie ta liczba to prawie trzysta. Z tego powodu istniejąca od kilku lat Koalicja nawołuje do utrzymania Strefy Czystego Transportu w wybranych, większych miastach Polski. Jak zwracają uwagę jej członkowie – ochrona życia i zdrowia mieszkańców to główny cel takich stref.
Według przeprowadzonych badań wynika, że tylko w Warszawie i Krakowie każdego roku można ocalić aż 1240 istnień ludzkich poprzez zmniejszenie emisji zanieczyszczeń z transportu. Jak podaje dr hab. n. med. Tadeusz Zielonka z Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, w Warszawie, w miastach, takich jak: Kraków, Wrocław i w Aglomeracji Górnośląskiej przekroczone są dopuszczalne średnie stężenia roczne dla NO₂. W 2021 r. WHO na podstawie danych naukowych zdecydowało się czterokrotnie obniżyć zalecenia i obecnie maksymalne roczne stężenie NO₂ to 10 µg/m³, podczas gdy w Warszawie przekracza ono 40 µg/m³.
Czyste powietrze = czysta kalkulacja
Według badań naukowych opublikowanych w czasopiśmie The Lancet, działania zmniejszające emisję tlenków azotu mogą przyczynić się do redukcji liczby zgonów z przyczyn naturalnych w Krakowie aż o 7,6%. Dotyczy to przede wszystkim dzielnic, takich jak: Stare Miasto, Grzegórzki, Prądnik Czerwony i Biały, Krowodrza, Podgórze, Czyżyny, Bieńczyce, Wola Duchacka i Łagiewniki.
Z kolei w warszawskich dzielnicach takich, jak: Śródmieście, Praga (Południe i Północ), Mokotów, Ochota, Wola i Żoliborz dzięki działaniom zmniejszającym emisję tlenków azotu, można zredukować liczbę zgonów aż o 9,8% rocznie.
Największy potencjalny odsetek zmniejszenia przedwczesnych zgonów z powodu narażenia na dwutlenek azotu poprzez Strefy Czystego Transportu możliwy jest bowiem w tych dzielnicach, gdzie panuje największe natężenie ruchu drogowego.
Strefy Czystego Transportu katalizatorem zmiany
Kluczowym zadaniem tych stref jest uregulowanie poruszania się określonych rodzajów pojazdów po poszczególnych obszarach miasta. Wprowadzenie ograniczeń w przemieszczaniu się pojazdów uznawanych za najbardziej zanieczyszczające powietrze (w przypadku Warszawy 2% ogólnego wolumenu aut) może przyczynić się do redukcji emisji tlenków azotu w mieście o 11%.
Koalicja Lekarzy i Naukowców na rzecz Zdrowego Powietrza w opracowaniu „Strefy Czystego Transportu w polskich miastach. Dlaczego potrzebujemy czystego powietrza?” przedstawia kompendium medycznych argumentów uzasadniających działania mające na celu redukcję emisji pochodzenia komunikacyjnego (w szczególności tlenków azotu). W jego przygotowaniu udział brali eksperci z Warszawy, Krakowa i Katowic od lat zajmujący się naukowo i zawodowo wpływem zanieczyszczeń powietrza na zdrowie.