Mchy nie mają prawdziwych korzeni, nie wytwarzają kwiatów i nie produkują nasion. Najnowsze badania wskazują jednak, że pod względem liczby genów mchy wyprzedzają ludzi. Naukowcy opisali aż 32 275 genów kodujących białko u mchu Physcomitrella patens. A to około 10 tys. genów więcej niż w genomie człowieka.
Naukowcy z Niemiec, Belgii i Japonii pod kierunkiem prof. Ralfa Reskiego z niemieckiego Uniwersytetu Freiburga badając mech Physcomitrella objaśnili nie tylko działanie 32 275 genów kodujących białka, ale stwierdzili także obecność tzw. „ciemnej materii genomu” – czyli takich jego odcinków, które nie kodują żadnych białek ani RNA.
„Jednym z bardziej intrygujących odkryć było stwierdzenie, że 13 proc. genów Physcomitrella nie ma wyraźnych odpowiedników u żadnego z organizmów, jakie dotychczas sekwencjonowano. Ich głębsza analiza pomoże wskazać w genomie mchu prawdziwe, ukryte skarby”– sugerował kierownik badań.
Już wcześniej amerykański Department of Energy Joint Genome Institute (US DoE JGI) uznał genom Physcomitrella za „genom flagowy”. Zdaniem ekspertów genomy takie zawierają informacje cenne podczas rozwiązywania problemów związanych choćby ze zmianami klimatu. Chodzi m.in. o ulepszanie roślin uprawnych tak, by dobrze plonowały również w znacznie cieplejszym świecie, o zwalczanie ich chorób czy wzbudzanie oporności na owady, tolerancji na suszę czy wydajności w produkcji biopaliw.
Starożytny mech cudownym wynalazkiem natury
Mchy są przodkami wszystkich obecnie istniejących roślin. Mech rosnący na Hawajach ma 50 tys. lat i jest to najdłużej żyjący spośród znanych organizm wielokomórkowy na Ziemi.
Z kolei Polscy naukowcy z Instytutu Botaniki PAN w Krakowie opublikowali wyniki badań jednego z gatunków mchu (Syntrichia sarconeurum), który został znaleziony na Antarktydzie. Wykazali, że przetrwał on tam co najmniej dwa miliony lat.
Mimo bardzo niskich temperatur mchy potrafią pozostawać żywe przez setki lat.
Mech do zadań specjalnych
Uważa się, że mchy są w stanie wchłonąć sześć razy więcej dwutlenku węgla niż rośliny.
Naukowcy odkryli, że omszałe gleby zwiększają obieg niezbędnych składników odżywczych, takich jak azot i fosfor i służą jako pochłaniacz dwutlenku węgla, który przyczynia się do globalnego ocieplenia.
Mech reguluje również mikroklimat i zapewnia roślinom fizyczne rusztowanie wspierające ich wzrost. Mech pobiera tyle wody, ile potrzebuje, z atmosfery, ponieważ brakuje mu takich części, jak ksylem i łyko, które przekazywałyby składniki odżywcze i wodę.
Jeden suchy gatunek mchu z Australii można przechowywać w paczce przez 100 lat i przywrócić do życia przy niewielkiej ilości wody.
Również rośliny zyskują na tym, że są z mchem. Mchy zwiększają obieg składników odżywczych, rozkład materiałów organicznych, a nawet zwalczają infekcje szkodliwe dla innych organizmów i ludzi na obszarach gleby, na których występują.
Pewne gatunki mchów są idealnym narzędziem do odzyskiwania zdegradowanych gleb miejskich i naturalnych. Dodatkowo, korzenie mchu stabilizując podłoże, pomagają we wzroście innym roślinom, doprowadzając do wzrostu bioróżnorodności.
Źródła:
ScienceDaily: Your source for the latest research news
